Μενουμε Σπιτι με τα παιδια – Μερος Δευτερο

Όταν ανακοινώθηκε το κλείσιμο των σχολείων, επικράτησε, αρχικά τουλάχιστον, ένας μικρός πανικός. “Και τώρα; Τι κάνουμε;”, αναρωτήθηκαν οι περισσότεροι γονείς. Όταν το “μένουμε σπίτι με τα παιδιά” δεν είναι επιλογή αλλά επιβολή, τα πράγματα είναι σίγουρα δύσκολα. Για όλους. Η λύση στο “πρόβλημα” δεν έρχεται ούτε με την ωραιοποίηση, ούτε με τη δραματοποίηση της κατάστασης. Έρχεται με την αποδοχή της. Και αφού την αποδεχτούμε, μπορούμε να τη διαχειριστούμε. Κακά τα ψέματα. Η καθημερινότητα των περισσότερων γονιών είναι τόσο απαιτητική και πιεστική, που ο χρόνος για τα παιδιά και την οικογένεια αποτελεί σχεδόν πολυτέλεια. Γι’αυτό και η παρούσα συνθήκη δημιουργεί μία ευκαιρία ανεκτίμητης αξίας: να έρθουν οι γονείς πραγματικά κοντά στα παιδιά, να τους αφιερώσουν χρόνο, να κάνουν πράγματα μαζί, να είναι οικογένεια κάθε μέρα. Ωραία όλα αυτά θα πείτε τώρα, αλλά πόσα πράγματα μπορούμε να κάνουμε με τα παιδιά μέσα στο σπίτι; Η απάντηση εξαρτάται από τη δική σας θέληση και φαντασία. Αν χρειάζεστε ιδέες για να τα ενεργοποιήσετε, καθίστε αναπαυτικά και συνεχίστε να διαβάζετε.

Πριν, όμως, περάσουμε στις ιδέες που ετοιμάσαμε για εσάς και τα παιδιά σας, να πούμε κάτι πολύ σημαντικό: ότι οφείλουμε να εξηγήσουμε στα παιδιά τι συμβαίνει, με τρόπο κατάλληλο για την ηλικία τους. Τα μεγαλύτερα παιδιά γνωρίζουν ήδη για τον ιό (από ποικίλες πηγές πληροφόρησης), ενώ τα μικρότερα έχουν σίγουρα δει εσάς ή/και άλλους ανθρώπους με μάσκες και γάντια, μια εικόνα που μπορεί να τους έχει δημιουργήσει σύγχυση ή και φόβο. Οπότε, το να αφήνουμε τα παιδιά στο σκοτάδι αποφεύγοντας να τους μιλήσουμε για την κατάσταση, μπορεί να γιγαντώσει την ανησυχία τους. Φροντίζουμε, λοιπόν, να τα ενημερώσουμε, απαντώντας στις ερωτήσεις τους με απλότητα και ειλικρίνεια, ρωτώντας τα πώς νιώθουν και προσπαθώντας να μην τους μεταδώσουμε το άγχος μας. Επικεντρωνόμαστε στα πράγματα που πρέπει να κάνουμε για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και τους άλλους και δημιουργούμε μία ρουτίνα στην ατομική μας υγιεινή και την καθαριότητα των χώρων του σπιτιού μας. Αν έχετε μικρά παιδιά και δεν ξέρετε από που να αρχίσετε, δείτε το video που δημιούργησε μία δασκάλα νηπιαγωγείου στη Φλόριντα για να εξηγήσει στους μαθητές της πόσο σημαντικό είναι να πλένουμε τα χέρια μας. Θα το βρείτε εδώ. Μπορείτε, τέλος, να κατεβάσετε δωρεάν το βιβλιαράκι “Covibook” που έγραψε η Ιταλίδα συγγραφέας παιδικών βιβλίων Manuela Molina, το οποίο μιλά απλά και κατανοητά για τον κορονοϊό και απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας έως 7 ετών. Θα το βρείτε μεταφρασμένο στα ελληνικά εδώ.

Ώρα για ιδέες, ιδέες για πολλές ώρες μαζί!

#1 Διαβάζουμε

Όχι τα μαθήματα για το σχολείο, εκτός και αν τα ίδια θέλουν να ασχοληθούν με κάποιο μάθημα που τους αρέσει πολύ. Παραμερίζουμε για λίγο τις οθόνες που κυριαρχούν στη ζωή τους – και στη ζωή μας – και διαβάζουμε βιβλία. Αν έχετε μεγαλύτερα παιδιά που μπορούν να διαβάσουν μόνα τους, μπορείτε να διαβάσετε μαζί, την ίδια ώρα ή στον ίδιο χώρο, καθένας το βιβλίο του και μετά να συζητήσετε και να μοιραστείτε σκέψεις και συναισθήματα που σας δημιούργησαν. Αν έχετε παιδιά προσχολικής ηλικίας, επιλέξτε μαζί τους 2-3 βιβλία κάθε μέρα, καθίστε μαζί τους, διαβάστε αργά, ενσαρκώστε τους διαφορετικούς χαρακτήρες, ζητήστε τους να περιγράψουν τις εικόνες και κάντε συσχετισμούς με τις ιστορίες, μιλήστε μαζί τους για τα μηνύματα κάθε βιβλίου. Και επειδή οι ιστορίες γεννούν άλλες ιστορίες, μπορείτε μετά να δημιουργήσετε τις δικές σας, αντλώντας έμπνευση από τα πράγματα που τους έκαναν εντύπωση. Τώρα που όλοι έχετε χρόνο, βάλτε το διάβασμα στην καθημερινότητά σας και δώστε του μία κοινωνική και διαδραστική διάσταση, ώστε να έρθετε κοντά στα παιδιά σας.

#2 Παίζουμε

Γινόμαστε παιδιά και παίζουμε με τα παιχνίδια τους. Αφιερώνουμε χρόνο σε κάθε παιχνίδι, παίζουμε ισότιμα, παίζουμε χωρίς να κάνουμε άλλα πράγματα, είμαστε, δηλαδή, ουσιαστικά εκεί. Ειδικά για τα μικρά παιδιά, πολλές φορές δεν έχει τόση σημασία το “πόσο”, αλλά το “πως”. Αν τα παιχνίδια τους εξαντληθούν, δημιουργούμε καινούρια με τη βοήθειά τους. Ένα κυνήγι θησαυρού σε όλο το σπίτι, μία θεατρική παράσταση με πρωταγωνιστές εμάς και θεατές συγγενείς και φίλους μέσω βιντεοκλήσης, ένα απόγευμα με καραόκε, μια μουσική συναυλία ή ένα μουσικό talent show, κρυφτό, παντομίμα, πέτρα-ψαλίδι-χαρτί είναι μερικές, μόνο, ιδέες για παιχνίδια χωρίς τα παιχνίδια τους. Και φυσικά, ζωγραφική! Με ξυλομπογιές, με μαρκαδόρους, με κραγιόνια, με πινέλα, εκτός ορίων μπλοκ, αλλά σε μεγάλα χαρτιά κολημμένα στο πάτωμα. Αν ζείτε επικίνδυνα, μπορείτε να τους επιτρέψετε να ζωγραφίσουν και στον τοίχο του δωματίου τους!

#3 Δημιουργούμε

Κυριολεκτικά άπειρες προτάσεις για DIY κατασκευές σας περιμένουν να τις ανακαλύψετε! Εμείς κάναμε την έρευνά μας και σας προτείνουμε τις αγαπημένες μας, με υλικά που υπάρχουν σε κάθε σπίτι ή μπορείτε να προμηθευτείτε πολύ εύκολα. (1) Μεταμορφώστε χάρτινα κουτιά από χαρτομάντηλα σε πολύχρωμα τερατάκια, αντιστοιχίστε το τερατάκι κάθε χρώματος με ένα συναίσθημα (π.χ. κόκκινο τερατάκι – θυμός) και ταΐστε το τερατάκι με καταστάσεις που προκαλούν το συναίσθημα αυτό (π.χ. η μαμά με κέρδισε στο παιχνίδι που παίζαμε και είμαι θυμωμένος/η). Μετά, υποδυθείτε τα τερατάκια και μιλήστε στα παιδιά για τα συναισθήματα και τις καταστάσεις που συνδέονται με αυτά. (2) Φτιάξτε πρωτότυπα μουσικά όργανα, κάντε μια λίστα με τραγούδια και οργανώστε μία διασκεδαστική συναυλία. (3) Δημιουργήστε κορίνες χρησιμοποιώντας άδεια πλαστικά μπουκάλια νερού και βάφοντάς τα με ακρυλικά χρώματα. Κάντε έναν αυτοσχέδιο διάδρομο, πάρτε μια μικρή μπάλα και παίξτε bowling στο σαλόνι του σπιτιού σας. (4) Φτιάξτε αυτοκινητόδρομους με χαρτοταινία στο πάτωμα, χαρτόνια ή χαρτόκουτα. (5) Κατασκευάστε μάσκες ζώων από χαρτόνι ή αφρώδες υλικό χειροτεχνίας και παίξτε με τους μύθους του Αισώπου. Δείτε εδώ πώς μπορείτε να φτιάξετε μία μάσκα-κουκουβάγια. Με τον ίδιο τρόπο, μπορείτε να φτιάξετε μάσκες άλλων ζώων. (6) Δημιουργήστε μοναδικούς πίνακες με την τεχνική του κολάζ, διαλέγοντας υλικά που υπάρχουν στο σπίτι. Ενθαρρύνετε τα παιδιά να αφηγηθούν ιστορίες με τον τρόπο αυτό και κρατήστε τις δημιουργίες τους για να τις κάνετε κορνίζες. (7) Εξασκηθείτε στην τεχνική origami. (8) Φτιάξτε ένα flip book ζωγραφίζοντας με διαφορετικά χρώματα μάτια, μύτες και στόματα συγγενών και φίλων τους/σας. (9) Φτιάξτε μικρά γλαστράκια χρησιμοποιώντας φελούς από μπουκάλια κρασιών ή τενεκεδάκια από κονσέρβες (αφού τα καθαρίσετε και βγάλετε τις ετικέτες). (10) Δημιουργήστε συνθέσεις τοίχου για την οργάνωση των εκατοντάδων μικροπραγμάτων βάφοντας σε διαφορετικά χρώματα ρολά από χαρτί υγείας και κουζίνας διαφορετικών μεγεθών.

#4 Μαγειρεύουμε

Όχι για τα παιδιά, αλλά με τα παιδιά, κάτι που, υπό φυσιολογικές συνθήκες, κάνουμε σπάνια. Διαμορφώνουμε μαζί το μενού μερικών ημερών, λαμβάνοντας υπόψη τα φαγητά που τους αρέσουν και φροντίζοντας να περιλαμβάνει όλα τα γεύματα (πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, απογευματινό, βραδινό). Κάνουμε τη λίστα μας, ψωνίζουμε (με μεγάλη προσοχή), βάζουμε όλοι ποδιές και ξεκινάμε! Λαχταριστές λιχουδιές για πρωινό (π.χ. pancakes, κρέπες, muffins, κέικ κτλ.), φρούτα και υγιεινά snacks (π.χ. παστέλια, μπάρες δημητριακών, θρεπτικά cupcakes κτλ.) για δεκατιανό, πρωτότυπες συνταγές ελληνικής ή διεθνούς κουζίνας για μεσημεριανό, smoothies για απογευματινό, σαλάτες φρούτων ή λαχανικών για βραδινό. Sites και blogs μαγειρικής υπάρχουν πολλά, διαλέξτε αυτά που σας αρέσουν και κάντε την κουζίνα σας άνω-κάτω. Χρόνος για καθαριότητα και συμμάζεμα, άφθονος.

#5 Βλέπουμε θεατρικές παραστάσεις/ταινίες

Όταν δεν μπορούμε να πάμε θέατρο ή σινεμά, τα φέρνουμε σπίτι μας! Στο ψηφιοποιημένο αρχείο του Εθνικού Θεάτρου θα βρείτε ποιοτικές παιδικές παραστάσεις, όπως την Ωραία Κοιμωμένη, τον Γύρο του Κόσμου σε 80 ημέρες, το Όνειρο Καλοκαιρινής Νύχτας και άλλες, τις οποίες μπορείτε να παρακολουθήσετε εντελώς δωρεάν. Θα τις βρείτε όλες εδώ. Όσο για ταινίες, ευτυχώς υπάρχει η Pixar! Κάντε μία λίστα με τις καλύτερες ταινίες Pixar (θα βρείτε μία εδώ), φτιάξτε την ταινιοθήκη σας και σπιτικό popcorn και ετοιμαστείτε για ατελείωτες ώρες μαγείας και διασκέδασης.

#6 Φτιάχνουμε ιστορίες

Τα παιδιά λατρεύουν τις ιστορίες και, αν τους ζητήσετε να τις δημιουργήσουν, θα εκπλαγείτε από την αστείρευτη φαντασία τους! Δώστε τους, λοιπόν, τροφή: διαλέξτε έναν ή περισσότερους χαρακτήρες από τα αγαπημένα τους βιβλία ή τις αγαπημένες τους ταινίες και ενθαρρύνετε τα παιδιά να τους βάλουν σε νέες περιπέτειες. Συγκεντρώστε σκόρπιες λέξεις και εικόνες σε αυτοσχέδιες κάρτες, καθήστε μαζί τους και ζητήστε τους να τις συνθέσουν, φτιάχνοντας πρωτότυπες ιστορίες, τις οποίες μπορείτε να γράψετε και να ζωγραφίσετε μαζί, δείχνοντάς τους τη διαδικασία δημιουργίας ενός βιβλίου. Μπορείτε, ακόμα, να φτιάξετε ιστορίες βασισμένες στην εμπειρία της οικογένειάς σας από την παραμονή στο σπίτι, να τις συζητήσετε όλοι μαζί και να μοιραστείτε τα συναισθήματά σας. Όταν οι ιστορίες σας είναι έτοιμες, επικοινωνήστε με τον παππού και τη γιαγιά και πείτε τους τα δικά σας παραμύθια από το τηλέφωνο. Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο θα χαρούν!

#7 Κάνουμε γυμναστική

Η αποχή των παιδιών από τις αθλητικές τους δραστηριότητες ή το παιχνίδι και τις βόλτες εκτός σπιτιού, μπορεί να τα κάνει πολύ ανήσυχα, καθώς δεν μπορούν να διοχετεύσουν την ενέργειά τους. Καλό θα ήταν, λοιπόν, να αφιερώσετε λίγη ώρα κάθε μέρα κάνοντας μαζί γυμναστική. Βρείτε online εύκολα προγράμματα αερόβιας άσκησης, yoga ή pilates, φορέστε αθλητικά ρούχα, πάρτε τα στρωματάκια σας, βάλτε μουσική και μετατρέψτε το σαλόνι σας σε γυμναστήριο. Αν τους αρέσει ο χορός, ανακαλύψτε νέα είδη, μάθετε μαζί κινήσεις και βήματα και χορέψτε μέχρι τελικής πτώσεως! Ο ξέφρενος χορός θα σας διασκεδάσει και θα σας φτιάξει τη διάθεση!

#8 Κάνουμε δουλειές

Ποιος είπε ότι τις δουλειές στο σπίτι τις κάνουν μόνο η μαμά και ο μπαμπάς; Ώρα να αλλάξουμε συνήθειες και να εκπαιδεύσουμε τα παιδιά να φροντίζουν το σπίτι, ώστε να μάθουν σιγά-σιγά να είναι υπεύθυνα και ανεξάρτητα. Ποτέ δεν είναι αργά για μία νέα αρχή και ας μην ξεχνάμε ότι τα μικρά παιδιά νιώθουν πολύ σημαντικά όταν συμμετέχουν στις δουλειές του σπιτιού και μας βοηθούν. Προφανώς δεν είναι όλες οι δουλειές για όλες τις ηλικίες – δεν θα ζητήσουμε ποτέ από ένα πεντάχρονο παιδί να μας φέρει το μαχαίρι από το συρτάρι ή να κουβαλήσει κάτι βαρύ (!), αλλά μπορούμε να του ζητήσουμε να συμμαζέψει τα παιχνίδια του, να στρώσει μαζί μας τα κρεβάτια, να ετοιμάσει το τραπέζι για το φαγητό, να μας φέρνει υλικά για να μαγειρέψουμε, να μεταφέρει τα πιάτα από το τραπέζι στον νιπτήρα, να μας βοηθήσει με την ηλεκτρική σκούπα ή να πλύνουμε μαζί το μπαλκόνι. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα πράγματα, όπως να πλύνουν τα πιάτα, να καθαρίσουν μαζί μας ντουλάπια και ντουλάπες, να αερίσουν σεντόνια και σκεπάσματα ή να ξεσκονίσουν τα έπιπλα του σπιτιού. Τώρα που μένουμε σπίτι, είναι ευκαιρία να αλλάξουμε νοοτροπίες και να ενθαρρύνουμε καλές συνήθειες. Ας το κάνουμε!

#9 Κάνουμε σχέδια

Τώρα, περισσότερο από ποτέ, έχουμε ανάγκη να κάνουμε όνειρα και σχέδια για το μέλλον, προκειμένου να παραμείνουμε αισιόδοξοι. Τι θα κάνουμε, σαν οικογένεια και ο καθένας ξεχωριστά, μόλις περάσει η “καταιγίδα”; Σκεφτείτε, συζητήστε και καταγράψτε τις επιθυμίες σας, τοποθετήστε τις λίστες σας σε εμφανή σημεία μέσα στο σπίτι και φροντίστε να ρίχνετε πολλές ματιές καθημερινά. Μιλήστε για τις καλοκαιρινές σας διακοπές, βρείτε προορισμούς που θέλετε να επισκεφτείτε, ανακαλύψτε τις ομορφιές και τα ενδιαφέροντα σημεία κάθε τόπου και ταξιδέψτε εκεί νοητά, μέχρι να κάνετε αυτά τα ταξίδια πραγματικότητα.

#10 Μοιραζόμαστε

Last but not least: η κοινωνική μας ζωή έχει περιοριστεί και μας λείπει η επαφή με άλλους ανθρώπους. Δεν το βάζουμε κάτω. Ανοιγόμαστε και μιλάμε μεταξύ μας όσο περισσότερο μπορούμε, εκφράζοντας με ειλικρίνεια τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας. Επικοινωνούμε τακτικά με συγγενείς και φίλους και μοιραζόμαστε μαζί τους ό,τι μας απασχολεί. Είναι πολύ σημαντικό να μην είμαστε ή να μην νιώθουμε μόνοι. Υπομονή, θα περάσει.